23 september 2013

Belangrijkste bloedbepalingen bij controle gedurende Hormonale Therapie

Hieronder een lijstje en korte toelichting van de belangrijkste bepalingen bij routine bloedonderzoek ter controle bij hormonale therapie. Vaak wordt veel meer geprikt maar dit is naar mijn mening niet noodzakelijk. In vergelijking met bijvoorbeeld Duitsland worden in Nederland grote hoeveelheden bloed afgenomen. Vooral voor patienten met al lage hemoglobinewaarden is dit slecht. Vraag aan de laborant(e) om afname van "Kinderhoeveelheden"

PSA
Onder hormonale therapie hoort het PSA idealiter ondetecteerbaar te zijn. Afhankelijk van de gebruikte testkit is de absolute waarde dan lager dan 0,5 0,1 of 0,01.

Testosteron
Als normaalwaarde voor een castraatniveau testosteron wordt meestal lager dan 0,8 nmol/l aangehouden. Niettemin wordt ook soms ondetecteerbaar PSA gezien bij hogere waarden.

Hemoglobine (Hb)
Normaalwaarden tussen 8,5 en 11 nmol/l. Een sterk verlaagd hb, bijvoorbeeld onder de 6 is een slecht prognostisch teken en gaat gepaard met aanzienlijke vermoeidheid. Oorzaken kunnen zijn bloeding in tumor of verdringing van bloedvormend beenmerg door tumor.

Alkalische Fosfatase (AF)
Normaalwaarden lager dan 125 U/l Alkalische fosfatase is een enzym dat zowel in de lever als in het skelet actief is. Een geisoleerde verhoging van de alkalische fosfatase kan een aanwijzing zijn voor botmetastasen. Zijn tevens andere leverenzymen verhoogd dan is er een leveraandoening waaronder levermetastasen.

ALAT, ASAT, Gamma GT
Lever-enzymen. Verhoogd bij leveraandoeningen waaronder levermetastasen. Normaalwaarden ALAT minder dan 45  U/l, ASAT minder dan 40 U/l en Gamma GT minder dan 45 U/l

Leucocyten
Normaalwaarden 4,5-11 x 10^9/ L. Verhoogd bij infecties en ontstekingen. Tumoren kunnen aanleiding geven tot ontstekingsreacties in het aangrenzende weefsel.

Bezinkingssnelheid (BSE, ESR)
Normaalwaarde < 15  mm  per uur. Verhoogd bij infecties en ontstekingen. Tumoren kunnen aanleiding geven tot ontstekingsreacties in het aangrenzende weefsel.

Kreatinine
Normaalwaarden 50-100 mmol/l. Is verhoogd bij nierfunctiestoornis. Bij prostaatkanker is obstruktie van de urineleiders door tumor de belangrijkste oorzaak.